Συλλογή ερασιτεχνών ταινιών Στέλιου Μινωτάκη

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ SUPER 8

Ο κινηματογράφος για την γενιά μας, δηλαδή την γενιά που μεγάλωσε μέσα στην « χρυσή» δεκαετία του ελληνικού οικονομικού θαύματος και συνειδητοποιήθηκε στο τέλος της δικτατορίας και τις αρχές της μεταπολίτευσης, αποτέλεσε σημαντικότατο σημείο αναφοράς. Από τον πρώτο παιδικό κινηματογράφο, το Σινεάκ, με τα επίκαιρα, τις ταινίες του Σαρλώ, και του Χοντρου και Λιγνού, μέχρι την εποχή της Ταινιοθήκης της Ελλάδας στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, με τα αφιερώματα σε σκηνοθέτες, εθνικούς κινηματογράφους, καλλιτεχνικά ρεύματα κλπ. , η σκοτεινή αίθουσα ήταν για μας ένα μαγευτικό ολοζώντανο σχολείο.

Για κάποιους από μας αυτή η υπέροχη αλλά παθητική σχέση δεν έφτανε. Θέλαμε να αρχίσουμε να φτιάχνουμε τις δικές μας ταινίες, τα δικά μας μικρά «αριστουργήματα» να τα δείχνουμε στους άλλους και να καμαρώνουμε με τα δημιουργήματα μας. Η στιγμή ήταν η πιο κατάλληλη γιατί εκείνη την εποχή, στις αρχές του 1972, είχε αρχίσει και στην Ελλάδα να κάνει την εμφάνισή της η επανάσταση του SUPER 8, Οι πρώτες κινηματογραφικές μηχανές λήψης αυτού του τύπου είχαν ήδη έρθει και εδώ μαζί με το λειτουργικότατο σε κασέτα φιλμάκι της KODAK, που απλοποιούσε την διαδικασία τοποθέτησης του φιλμ σε σχέση με τις προηγούμενες μηχανές λήψης των 8 mm, και μαζικοποιούσε όλη την διαδικασία παραγωγής του home made κινηματογράφου, σαν προάγγελος της σημερινής έκρηξης του D. V.

Σε ηλικία 14 χρόνων απέκτησα την πρώτη μου κινηματογραφική μηχανή λήψης, δώρο του πατέρα μου από ένα ταξίδι του στο Μόναχο των Ολυμπιακών Αγώνων του ‘72. Μια πλήρως αυτόματη γιαπωνέζικης κατασκευής μηχανή όπου το μόνο που είχες να κάνεις ήταν να βάλεις την κασέτα του φιλμ και μετά να τραβάς, προσέχοντας βέβαια και την ακίδα του φωτόμετρου να βρίσκεται στα επιτρεπτά όρια φωτεινότητας. Ούτε ζουμ, ούτε αλλαγή φακών, τίποτα. "INSTANT LOAD MOVIE CAMERA. UNIPAC T2 ELECTRIC EYE" όπως έγραφε με ασημένια γράμματα κάτω από τον φακό.

Με αυτή την μικρή μηχανή λήψης πειραματίστηκα εκείνη την χρονιά με τα πρώτα μου ταινιάκια που αφορούσαν επισκέψεις του πατέρα μου σε πρότυπα αγροκτήματα ανά την Ελλάδα, που τα επόπτευε λόγω επαγγέλματος. Ηταν γεωπόνος, ερευνητής ζωοτέχνης. Τον ίδιο χρόνο, το καλοκαίρι του 1972, κατεβήκαμε οικογενειακά για διακοπές στην Κρήτη. Είχα προμηθευτεί από την Αθήνα πριν φύγουμε καμιά δεκαριά κασέτες κι έτσι κατάφερα και τράβηξα αρκετά μέτρα φιλμ από όλα τα μέρη που πήγαμε και μου είχαν κάνει εντύπωση. Στην επιστροφή είχα δέκα κίτρινους φακέλους με τις κασέτες μέσα για να τους παραδώσω στο κατάστημα για εμφάνιση, η οποία απ’ ότι θυμάμαι δεν γινόταν στην Ελλάδα, αλλά στα εργαστήρια της KODAK στην Γερμανία.

Από το υλικό αυτό, μετά το απαραίτητο ξεσκαρτάρισμα και το μοντάζ, βγήκε η πρώτη μου εικοσάλεπτη ταινιούλα με τίτλο,τι άλλο…….." Διακοπές στην Κρήτη". Όλη αυτή η εργασία έγινε στην κουζίνα, ενός διαμερίσματος που νοίκιαζε η μητέρα μου ως επαγγελματική της στέγη. Ακολούθησαν και άλλα ταινιάκια με καινούργια μηχανή λήψης αμερικάνικη, αυτή τη φορά με ζούμ και αξεσουάρ προβολέα, που μου επέτρεπε να τραβάω και εσωτερικά. Με αυτή τη μηχανή πειραματίστηκα στο κινούμενο σχέδιο με διάφορες τεχνικές. Τα περισσότερα βέβαια ταινιάκια που γύρισα εκείνη την περίοδο (1973 – 78), αφορούσαν καταγραφές ταξιδιών σε περιόδους διακοπών. (Βουδαπέστη, Βιέννη, Σάλτζμπουργκ, αλλά και Καστοριά,Πρέσπες,Πόρος, Ίος, Πάτμος).

Ακολούθησε μιά περίοδος "θεωρητικών αναζητήσεων" πάνω στον κινηματογράφο, με παρακολουθήσεις αφιερωμάτων σε όλα τα γνωστά στέκια της εποχής εκείνης (1976-77), όπως η Ταινιοθήκη της Ελλάδας, το Γαλλικό και το Γερμανικό Ινστιτούτο, η Αλκυονίδα και το Στούντιο και με πολύ σχετικό διάβασμα από Αϊζενστάιν μέχρι Cahiers du Cinema και Σύγχρονο Κινηματογράφο !!! και με μιά διάθεση φοίτησης στο Centro Sperimentale di Cinematografia της Ρώμης που δεν πραγματοποιήθηκε τελικά γιατί….. με κέρδισε η αρχιτεκτονική Παρ’ όλα αυτά κατά την διάρκεια των σπουδών αρχιτεκτονικής στην Ιταλία, συνέχισα να ασχολούμαι με τα "ταινιάκια", με αποκορύφωμα την πρώτη ομιλούσα ταινία μου με ηθοποιούς, το "Cento anni dalla morte di…", ένα σχόλιο πάνω στην μοναξιά και την αποξένωση του ανθρώπου στην σύγχρονη πόλη, όπου προσπάθησα να αναπτύξω φιλμικά κάποια θέματα των πρότερων θεωρητικών μου αναζητήσεων

Στέλιος Μινωτάκης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

1. Πόρος (το λιμάνι) – 1975(;) Το θωρηκτό Αβέρωφ βρισκόταν ακόμα ελλιμενισμένο ακόμα εκεί. Η μητέρα μου χαιρετά στην παραλία.

2. Παλέρμο (1978). Ξημέρωμα στο λιμάνι.

3. Αθήνα (1972;) Η Αθήνα από τον Λυκαβηττό. Η Σχιστή Πέτρα. Πλάνα από Ευαγγελισμό , Χίλτον, Ακρόπολη, Στοά Αττάλου, Αδριανού, Δημοκρίτου, λιμάνι Ζέας, Μικρολίμανο. 

4. Wagon – Lits . Σοβιετικό  (1975)  Αθήνα – Μόσχα. Διαδρομή στην Γιουγκοσλαβία. Τίτο – Βέλες.

5. Βουδαπέστη (1975).

6. Παλέρμο (1979;). Ημέρα απαγωγής του Aldo Moro από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες. Piazza Pretoria. Piazza Politeama.

7. Ζαγοροχώρια.- Βίκος (1976) Εκδρομή με το σχολείο.

8.Βουδαπέστη (1975) . Vaci utsa. Κεντρικός δρόμος της Πέστης. Διακρίνονται τα εργοτάξια για την κατασκευή του μετρό της πόλης.Duna Intercontinental (το μεγαλύτερο ξενοδοχείο της Βουδαπέστης εκείνη την εποχή.

9.Παλέρμο (1978). Δημήτρης (φίλος – συμφοιτητής).

10.Βουδαπέστη (1975).Νησί της Μαργαρίτας (μέσα στον Δούναβη). Λαϊκή γιορτή.

11.Παλέρμο (1979?) Ημέρα απαγωγής του Aldo Moro από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες. Συγκέντρωση των εργατικών συνδικάτων στην Piazza Politeama για την υπεράσπιση των δημοκρατικών θεσμών ενάντια στην τρομοκρατία των Ερυθρών Ταξιαρχιών.

12.Κάπου στην Βοιωτία (1972). Κτηνοτροφική μονάδα.

13. Θεσσαλία (1972). Πρότυπη κτηνοτροφική μονάδα.

14. Ελληνική ύπαιθρος (1972). Θεσσαλία (;)

15. Αθήνα (1980;) .Σύννεφα από την βεράντα του σπιτιού μου. Φραγκοσυκιά (από εκδρομή στο Ναύπλιο).

16. Βουδαπέστη (1975). Vaci utsa. Γραφεία της Aeroflot.

17. Κινούμενο σχέδιο " to be …" (1976).

18. Βουστάσια (1972).

19. Φλωρεντία (1981) Vallina ( περιοχή έξω από την πόλη – η επί τέσσερα χρόνια κατοικία μου).

20. Ίος (1975).

21. Πάτμος (1978;).

22. Αθήνα (1977). Αρχαία αγορά. Βεράντα του σπιτιού μου. Καλοκαίρι.

23. Πόρος (1975). Το θωρηκτό Αβέρωφ. Λιμάνι.

24. Ίος (1975). Μυλοπότας.

25. Α – Ω. (1975).

26. Χανιά (1972). Το παλιό λιμάνι. Η αγορά. Το Καλαμάκι.(γονείς και οικογενειακοί φίλοι στην παραλία). Ηλιοβασίλεμα από το Ξενία Χανίων. Κολυμπάρι – Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης. Ο πατέρας μου. Πρότυπη κτηνοτροφική μονάδα στην περιοχή. Δελειανά (χωριό του πατέρα μου). Ημέρα των γενεθλίων μου στο χωριό. Πρωτότυπες τσουλήθρες των παιδιών του χωριού. Επίσκεψη στην Κνωσό. Οροπέδιο Λασιθίου . Οι ανεμόμυλοι. Γεωργικές εργασίες. Όργωμα με βόδια.

27. Πάτμος (1978;). Πάσχα. Χώρα. Σκάλα (λιμάνι). Λάμπη (παραλία).Μονή Αγ. Ι. Θεολόγου.

28. Βουδαπέστη. (1973). Βόλτα στην πόλη. Χωριό κοντά στην Βουδαπέστη (Saint Andre’).

29. Βιέννη (1973).

30. Σάλτσμπουργκ (1973).

31. Ελευσίνα – Ίος. Στην διαδρομή δελφίνια ακολουθούν το πλοίο και συναγωνίζονται μαζί του.

32. Καστοριά – Πρέσπες. (1973).

ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Η θεματική περιγραφή της συλλογής πραγματοποιήθηκε από τον Στέλιο Μινωτάκη. Η σειρά κατά την οποία παρουσιάζονται τα φιλμ ακολουθεί τη σειρά κατά την οποία έγινε η ψηφιοποίησή τους.