Νίκου Μητρογιαννόπουλου: Διεθνείς Ενώσεις, Τοπικά Αρχεία και Φεστιβάλ ερασιτεχνικού κινηματογράφου
Να διευκρινίσουμε από την αρχή ότι ο κατάλογος που ακολουθεί εκ των πραγμάτων δεν είναι πλήρης. Κάτι τέτοιο θα υπερέβαινε τις ανάγκες, τις ανοχές και οπωσδήποτε τους χρόνους της παρούσας έκδοσης. Η επιλογή στράφηκε πρωτίστως σε αρχεία που εμφανίζουν μια τάση εξειδίκευσης όσον αφορά τις συλλογές τους. Με άλλα λόγια προσπαθήσαμε να εστιάσουμε σε φορείς που συγκεντρώνουν αποκλειστικά ή κυρίως ερασιτεχνικό υλικό , και μάλιστα σε τοπικό επίπεδο, σε επίπεδο περιοχών. Για το λόγο αυτό δεν καταλογογραφήθηκαν τηλεοπτικοί σταθμοί ή εθνικά αρχεία (Εθνικές Ταινιοθήκες), χωρίς κάτι τέτοιο να υπονοεί σε καμία περίπτωση ότι απουσιάζει το ενδιαφέρον για τα ερασιτεχνικά φιλμ ή ότι δεν υπάρχει συνεργασία, ειδικά ανάμεσα σε εθνικά και τοπικά αρχεία. Η παρουσίαση δεν έγινε με κάποια διάθεση αξιολόγησης, αλλά στηρίχθηκε σε πληροφορίες από το διαδίκτυο ή σε διαφημιστικά έντυπα που είχαμε στη διάθεσή μας. Δεν υπήρξε, πλην ορισμένων περιπτώσεων, μια απευθείας επικοινωνία με τους υπεύθυνους των αρχείων, κάτι ωστόσο που σε μια μελλοντική, πληρέστερη έκδοση του καταλόγου είναι στις προθέσεις μας να πραγματοποιηθεί. Μια διάκριση που επιχειρήθηκε ήταν εκείνη μεταξύ ενώσεων και αρχείων. Τα αρχεία συλλέγουν υλικό και υπάγονται στις Ενώσεις. Οι Ενώσεις, από την πλευρά τους, συντονίζουν τα αρχεία, προωθούν κοινές δραστηριότητες και την επικοινωνία ανάμεσά τους. Στον Ευρωπαϊκό χώρο η Ένωση που μοιάζει να κυριαρχεί, στο χώρο του ερασιτεχνικού κινηματογράφου, είναι τα Inedits. Σε αυτήν υπάγονται εξάλλου και τα πιο πολλά από τα αρχεία που παρουσιάζονται εδώ. Εκείνο ωστόσο που εντυπωσιάζει από μια πρώτη άποψη είναι ο αριθμός των τοπικών κινηματογραφικών αρχείων που υπάρχει, ιδιαίτερα στη Μεγάλη Βρετανία και στη Γαλλία. Δημιουργείται η εντύπωση ότι σχεδόν η κάθε περιοχή έχει το δικό της κινηματογραφικό αρχείο, που είτε λειτουργεί αυτόνομα είτε συνδέεται με κάποιο, επίσης «τοπικό» Πανεπιστήμιο. Κύριος σκοπός τους είναι να διασώσουν τις εικόνες των περιοχών στις οποίες εδρεύουν. Να είναι ένδειξη ενός υποδόριου συντηρητισμού; Η προστασία της οπτικής αποτύπωσης μέσα στο χρόνο να είναι απόρροια δυσκαμψίας μπροστά στις αλλαγές του παρόντος, η εκποίηση του παρελθόντος ή η προσπάθεια να διασωθεί, μέσα από τη μνήμη ενός τόπου, το ανθρώπινο πρόσωπο; Από τις παραπάνω εκδοχές, επιτρέψτε μου να επιλέξω την τελευταία.
Νίκος Μητρογιαννόπουλος
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Με όλη την ευρεία ερμηνεία που επιδέχεται ο όρος «ερασιτεχνικό υλικό»
2. Δεν αναφερόμαστε, για παράδειγμα, στο «Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικού Υλικού» (CNA) στο Λουξεμβούργο, παρά το ότι διαθέτει πάνω από 800 ώρες ερασιτεχνικού υλικού και αποτελεί ένα από τα πλέον δραστήρια μέλη της European Association Inedits. Επίσης δεν αναφερόμαστε σε τηλεοπτικούς σταθμούς, καθώς, εκτός των άλλων, τα ζητήματα που εγείρουν είναι ακανθώδη. Ας μνημονεύσουμε ωστόσο το κανάλι RTBF του Βελγίου που διαθέτει μια μεγάλη συλλογή ερασιτεχνικών ταινιών, με βάση τις οποίες, ήδη από το 1980, μεταδίδει το πρόγραμμα «Inedits».
Ι. ΕΝΩΣΕΙΣ
1. ASSOCIATION OF MOVING IMAGE ARCHIVISTS (AMIA)
Με περίπου 750 μέλη στις τάξεις της, η AMIA προβάλλεται ως η μεγαλύτερη μη κερδοσκοπική, επαγγελματική Ένωση για ιδιώτες και ιδρύματα που ασχολούνται με τη διατήρηση των «κινούμενων εικόνων». Η αφετηρία της ανάγεται στα τέλη του 1960, όταν ορισμένοι αντιπρόσωποι κινηματογραφικών αρχείων εγκαινίασαν κάποιες ανεπίσημες συναντήσεις, προκειμένου να ανταλλάσσουν πληροφορίες και ιδέες. Όλη αυτή η προσπάθεια, που συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια, πήρε θεσμική μορφή το 1991, έτος που σηματοδοτεί και την τυπική σύσταση της Ένωσης. Οπωσδήποτε η ΑΜΙΑ αποτελεί έναν δαιδαλώδη μηχανισμό με μια πληθώρα στόχων που αφορμώνται από τη διατήρηση του φιλμ και τίθενται ή παρουσιάζονται εναργέστερα μέσα από τις «επιτροπές», τις «ειδικές ομάδες» και τις «ομάδες ενδιαφερόντων» που συγκροτούνται στα πλαίσια της λειτουργίας της. Μία από αυτές είναι το Small Gauge /Amateur Film Interest group που δημιουργήθηκε το 2001 με σκοπό να προωθήσει και να προστατεύσει τα μικρά κινηματογραφικά φορμά και τις ερασιτεχνικές ταινίες. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι ο τελευταίος όρος αναφέρεται ευρύτερα σε μη εμπορικές παραγωγές: κυρίως σε οικογενειακά φιλμ, αλλά και στο avant-garde σινεμά και γενικώς σε ταινίες που δεν μπήκαν στο εμπορικό κύκλωμα διανομής. Πρόεδρος της AMIA είναι ο Milt Shefter, σύμφωνα με τον οποίο: «Σκοπός μας είναι να διασφαλίσουμε ότι οι ιστορίες της εποχής μας, που καταγράφονται ως κινούμενες εικόνες πάνω στο φιλμ ή σε άλλα μέσα, διασώζονται για τους μεταγενέστερους. Επίσης να καταδείξουμε ότι η μελλοντική οικονομική, πολιτιστική και ιστορική αξία, που προέρχεται από αναντικατάστατα κεφάλαια, αυτή τη στιγμή διακυβεύεται».
The Association of Moving Image Archivists
1313 N. Vine Street,
Hollywood, CA 90028
2. EUROPEAN ASSOCIATION INEDITS
Η European Association Inédits ή AEI ή πιο απλά, για τα μέλη της, Inédits, είναι μια διεθνής, μη κερδοσκοπική ένωση, που ιδρύθηκε το 1991. Σκοπός της είναι να προωθήσει τη συλλογή, την αρχειοθέτηση, την έρευνα και την προβολή των ερασιτεχνικών-«ανέκδοτων» φιλμ.
Ειδικότερα η European Association Inedits επιδιώκει:
1. να ωθήσει, να ενισχύσει, να συντονίσει ή να οργανώσει σε ένα διεθνές επίπεδο, δραστηριότητες που αφορούν στη μελέτη, τη διατήρηση και την πρόσβαση στην κληρονομιά των ερασιτεχνικών φιλμ.
2. να ενθαρρύνει την εξέλιξη κέντρων, αρχείων ή άλλων ομάδων που είναι υπεύθυνα για αντίστοιχες δραστηριότητες σε όλες τις περιοχές της Ευρώπης. Ανάμεσα στις δραστηριότητές της η ΑΕΙ
1. Προσφέρει ανταλλαγές πληροφοριών και εμπειρίας
2. Παρουσιάζει και υλοποιεί Ευρωπαϊκά προγράμματα
3. Ενθαρρύνει και υποστηρίζει προγράμματα συνεργασίας ανάμεσα στα μέλη της
4. Προωθεί την ασφαλή φύλαξη της ερασιτεχνικής κληρονομιάς
5. Ανά τακτά χρονικά διαστήματα οργανώνει συναντήσεις-συνέδρια για τον ερασιτεχνικό κινηματογράφο
6. Συντονίζει την έρευνα πάνω σε ποικίλα θέματα που συνδέονται με τον ερασιτεχνικό κινηματογράφο
7. Πραγματοποιεί εκδόσεις πάνω στην θεωρία και την τεχνική των ερασιτεχνικών ταινιών.
Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί δύο βιβλία. Το πρώτο το Jubilée book: Recontres autour des Inédits/Essays on amateur films, είναι έκδοση του 1997 με κείμενα στα αγγλικά και τα γαλλικά. Το δεύτερο είναι ένα εγχειρίδιο του 2000 για τη φύλαξη και διατήρηση των ερασιτεχνικών ταινιών με τίτλο Restor Inedits. Αυτή τη στιγμή υπάρχει η γαλλική εκδοχή, ενώ ετοιμάζεται η αγγλική μετάφραση.
Τέλος η AEI εγκαινίασε τη σειρά «An Unknown war» (Une guerre inconnue), μια ευρωπαϊκή συμπαραγωγή που χρησιμοποίησε ερασιτεχνικά φιλμ για να ανασυστήσει την καθημερινή ζωή κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η σειρά μεταδόθηκε σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Μέλος της European Association Inedits μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε εκδηλώνει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον πάνω στο ερασιτεχνικό φιλμ. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία στην Ένωση υπάγονται σαράντα έξι (46) τοπικά αρχεία, τηλεοπτικοί σταθμοί, Πανεπιστήμια ή ιδιώτες. Πρόεδρος της ΑΕΙ είναι ο Alain Esmery και μπορείτε να πάρετε περισσότερες πληροφορίες στην παρακάτω διεύθυνση
European Association Inédits
129, Chaussée de Charleroi,
B-1060 Brussels
3. UNICA UNION INTERNATIONAL DU CINEMA NON PROFESSIONEL
Η Unica είναι ανεξάρτητη διεθνής ένωση, μέλος του συμβουλίου της UNESCO. Είναι πιθανότατα ο παλαιότερος διεθνής φορέας που ασχολείται με τον ερασιτεχνικό κινηματογράφο, καθώς πρωτοεμφανίζεται ήδη από το 1931 με τη διοργάνωση στις Βρυξέλλες του “1ου Διεθνούς Διαγωνισμού Ερασιτεχνικού Κινηματογράφου”, στον οποίο συμμετείχαν πέντε χώρες. Σκοπός της Unica είναι κυρίως η προώθηση της δημιουργίας ταινιών σε βίντεο και φιλμ ως μορφή διεθνούς επικοινωνίας. Ακόμη η υποστήριξη της διεθνούς πολιτιστικής συνεργασίας, η αντιπροσώπευση των μελών-ομοσπονδιών που εκπροσωπεί στην UNESCO, και η προσπάθεια να πετύχει την αναγνώριση της ανεξαρτησίας και της ελεύθερης έκφρασης για τα μέλη της. Η Unica διαθέτει ωστόσο και κινηματογραφική βιβλιοθήκη. Η τελευταία ιδρύθηκε το 1938 και περιλαμβάνει πάνω από 650 ταινίες, σε φιλμ και βίντεο. Οι ταινίες αυτές έχουν δωριθεί στην Unica από τους ίδιους τους δημιουργούς ή από τα μέλη της και η παλαιότερη χρονολογείται το 1935. Κάθε χρόνο διοργανώνεται συνάντηση των μελών. Το αποκορύφωμα αυτής της ετήσιας εκδήλωσης είναι το «World Championship», όπου κάθε επιμέρους ομοσπονδία μπορεί να παρουσιάσει μια επιλογή από τις ταινίες που παρήγαγε κατά το προηγούμενο έτος. Στις πιο ενδιαφέρουσες δουλειές απονέμονται βραβεία από μια επιτροπή στην οποία περιλαμβάνονται και επαγγελματίες κινηματογραφιστές. Ένα άλλο τμήμα, ανοιχτό και σε μη μέλη, είναι το «World Minute Movie Cup». Εδώ διαγωνίζονται ταινίες που διαρκούν μέχρι ένα λεπτό. Τέλος η Unica υποστηρίζει διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ, υπό την προϋπόθεση ότι αποδέχονται τους κανονισμούς της. Με βάση στοιχεία του 2003 στη Unica υπάγονται τριάντα τρεις (33) ομοσπονδίες από όλο τον κόσμο. Πρόεδρος της αυτή τη στιγμή είναι ο Max Hänsli.
II. ΑΡΧΕΙΑ
1. ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
1.1. Northeast Historic Film
Το Norhteast Historic Film είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, διατελών υπό καθεστώς φοροαπαλλαγής. Ιδρύθηκε το 1986 και έχει έδρα του το Μέιν, μια από τις έξι πολιτείες, μαζί με το Νιου Χαμσάιρ, το Βερμόντ, τη Μασαχουσέτη, το Ροντ Άιλαντ και το Κονέκτικατ, που από κοινού ονομάζονται Νέα Αγγλία. Σκοπός του είναι να συγκεντρώσει, να συντηρήσει και να διαθέσει στο κοινό, ταινίες σε φιλμ και βίντεο που παρουσιάζουν ένα ειδικό ενδιαφέρον για τους κατοίκους της Βορειοα- νατολικής Νέας Αγγλίας. Οι δραστηριότητές του περιλαμβάνουν την έρευνα των κινηματογραφικών ταινιών της περιοχής, τη διατήρηση και την ασφαλή φύλαξη των φιλμ μέσα από τη διαδικασία της αποκατάστασης, του duplication, την παροχή τεχνικής καθοδήγησης και την αποθήκευση σε κλιματικώς ελεγχόμενες συνθήκες. Οργανώνει επίσης εκπαιδευτικά προγράμματα μέσα από προβολές και εκθέσεις, ενώ τέλος παρέχει υποστήριξη σε ιδιώτες, σε σπουδαστές όλων των βαθμίδων και σε όσους εμπλέκονται με την διαδικασία παραγωγής ταινιών.
Επικοινωνία:
Northeast Historic Film
PO BOX 900 85
Main Street Bucksport, Maine
1.2. Prelinger Archives
Τα Prelinger Archives ιδρύθηκαν το 1983 από τον Rick Prelinger στη Νέα Υόρκη. Στα επόμενα είκοσι χρόνια, εξελίχθηκαν σε μια συλλογή που περιείχε πάνω από 48.000 «εφήμερων» ταινιών. Εδώ συγκαταλέγονται ταινίες που παρήχθησαν «από» και «για» τις πολλές εκατοντάδες σημαντικών Αμερικανικών συνεταιρισμών, μη κερδοσκοπικών οργανισμών, εμπορικών ενώσεων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, κοινωνικών ομάδων ή στρωμάτων. Ειδικότερα περιλαμβάνονται εκατοντάδες ταινίες ενημέρωσης πάνω σε κοινωνικά ζητήματα, χιλιάδες βιομηχανικών φιλμ που καταγράφουν τις διαδικασίες σχεδιασμού και κατασκευής αυτοκινήτων, ταινίες πάνω στην τέχνη, λογοτεχνία και εκπαίδευση καθώς και πάνω από 250 ώρες ερασιτεχνικών ταινιών, που γυρίστηκαν από συνηθισμένους Αμερικανούς, προκειμένου να καταγράψουν τις ζωές τους, τα σπίτια και τα ταξίδια τους. Σχεδόν το 40% της συλλογής συνίστατο από φιλμ πρωτότυπα, τα οποία δεν βρίσκονταν πουθενά αλλού. Το 2002 η συλλογή των Prelinger Archives αποκτήθηκε από το «Τμήμα Κινηματογραφικών Ταινιών, Εκπομπών και Ήχου» της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου. Εξαιτίας του μεγέθους της και των περιπλοκών που παρουσιάστηκαν αναφορικά με το ίδιο το υλικό εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν αρκετά χρόνια έως ότου να επιτραπεί η πρόσβαση στους ενδιαφερόμενους. Ωστόσο τα Αρχεία εξακολουθούν να υφίστανται, διαθέτοντας κατά προσέγγιση 4000 τίτλους ταινιών σε βίντεο και έναν μικρότερο αριθμό από ταινίες που αποκτήθηκαν μετά από την συναλλαγή με τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. Η πρόσβαση στα Prelinger Archives στην παρούσα φάση είναι εφικτή μέσω του διαδικτύου. Χίλιοι πεντακόσιοι (1500) τίτλοι μπορούν να «κατέβουν» χωρίς καμία χρέωση από το Internet Archive, ενώ άλλοι διατίθενται μετά από αίτηση στον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο των Αρχείων, το Getty Images. Η συλλογή στην παρούσα φάση περιέχει πάνω από το 10% της συνολικής παραγωγής «εφήμερων» φιλμ μεταξύ των ετών 1927 και 1987. Σύμφωνα με τον ιδρυτή τους, πιθανόν είναι η πληρέστερη και με τη μεγαλύτερη ποικιλία θεμάτων συλλογή για ταινίες που προέρχονται από αυτά τα ανεπαρκώς προστατευθέντα είδη.
Επικοινωνία:
Rick Prelinger Prelinger Archives
P.O.Box 590622
San Francisco, CA 94159-0622
USA
2. ΕΥΡΩΠΗ
2.1. ΒΕΛΓΙΟ
2.1.1. ASBL Sparchives, Spa
Συλλέγοντας από το 1988 ταινίες που προέρχονται από την επαρχία της Λιέγης και ιδιαίτερα της Spa-Francochamps, η ASBL Sparchives παρήγαγε μια βιντεοκασέτα για την πόλη της Spa, όπως εμφανιζόταν πριν από το 1950 σε ερασιτεχνικές ταινίες και μια άλλη με εικόνες της Corso Fleuris από το 1936 ως το 1960. Οργάνωσε επίσης μια κινητή έκθεση με τίτλο «Με το πέρασμα του χρόνου», που παρουσιάζει την ιστορία του ερασιτεχνικού κινηματογράφου από τις αρχές του προκινηματογράφου ως το 1970. Η ASBL ειδικεύεται στην αντιγραφή ταινιών 8mm, super 8mm, 9,5mm και 16mm σε βίντεο VHS, Hi8, Betacam SP, VCD και DVD. Επίσης ειδικεύεται στις τεχνικές αρχειοθέτησης και ψηφιακής καταλογογράφησης.
Επικοινωνία:
Lohest James Bansions,
13 4845 Sart-lez-Spa-Belgique
2.2. ΓΑΛΛΙΑ
2.2.1.Cinematheque de Bretagne
Βασικός στόχος της Cinematheque de Bretagne είναι η οργάνωση και η διάσωση ταινιών που παρουσιάζουν τις δραστηριότητες και την καθημερινή ζωή στην περιοχή. Διατηρεί επιπλέον δωρεάν, σε ειδικούς χώρους, φιλμ που της παραχωρήθηκαν , προκειμένου να αποφευχθούν οι φθορές και να επιμηκυνθεί ο χρόνος της ζωής τους. Η ταινιοθήκη έχει υλικό όλων των ειδών φορμά (8mm, super 8mm, 9,5mm, 16mm, 17mm, 35mm ), καθώς και τη δυνατότητα telecine που επιτρέπει τις αντιγραφές του πρωτογενούς υλικού σε βίντεο. Τα δύο χιλιάδες (2000) αντίγραφα σε βίντεο που υπάρχουν αυτή τη στιγμή επιτρέπουν στον επίδοξο θεατή να δει τις ταινίες που τον ενδιαφέρουν, χωρίς να πειράξει τα πρωτότυπα. Πέντε χιλιάδες (5000) φιλμ διατηρούνται στην ταινιοθήκη και περίπου χίλια (1000) προστίθενται κάθε χρόνο. Το υλικό συμπληρώνεται από εκατό (100) κινηματογραφικά μηχανήματα, πέντε χιλιάδες (5000) άρθρα και χιλιάδες φωτογραφίες ταινιών.
Επικοινωνία:
Gaël Naizet Avenue Clemenceau, 2
BP 6611 29266 Brest Cedex –
France
2.2.2.Cinememoire
Το αρχείο Cinememoire ιδρύθηκε στη Μασσαλία το 1995 με αφορμή το ντοκιμαντέρ του Claude Bossion «Memoire d’ Outremer». Η ταινία επέτρεψε τη συλλογή διακοσίων (200) ωρών από ερασιτεχνικά φιλμ που γυρίστηκαν στις πρώην γαλλικές αποικίες. Η βάση αυτή διευρύνθηκε στη συνέχεια χάρη σε ταινίες που παραχωρήθηκαν με θέμα τους την περιοχή Προβηγκίας, Άλπεων και Κυανής Ακτής, γνωστή και ως Paca. Σήμερα το Cinememoire διαθέτει συνολικά πεντακόσιες (500) ώρες ερασιτεχνικού υλικού. Λειτουργεί μέσα στο πνεύμα των συστάσεων της Ουνέσκο όσον αφορά στη διαφύλαξη και συντήρηση κινούμενων εικόνων. Η δράση του είναι απόρροια της ευρωπαϊκής θέλησης να γνωρίσουμε καλύτερα την ταυτότητα μιας περιοχής και να τη διαφυλάξουμε ως κοινή πολιτισμική κληρονομιά.
Επικοινωνία:
Association Cinememoire.net
Claude Bossion 76, rue Consolat 13001
Marseille
FRANCE
2.3.ΜΕΓΑΛΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ
2.3.1 EAFA-East Anglian Film Archive, Norwich
Το East Anglian Film Archive (EAFA), συγκεντρώνει, διατηρεί και όπου οι νόμοι περί πνευματικής ιδιοκτησίας επιτρέπουν διαθέτει κινηματογραφικές εικόνες που συνδέονται με την East Anglia , μια περιοχή που καλύπτει το Norfolk, το Suffolk, το Cambrisgeshire, και το Essex. Το EAFA ιδρύθηκε το 1976 και θεωρείται το παλαιότερο κινηματογραφικό αρχείο περιοχής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Από το 1979 στεγάζεται στο Πανεπιστήμιο της East Anglia. Η συλλογή του, που αυτή τη στιγμή αριθμεί κατά προσέγγιση είκοσι δύο χιλιάδες (22.000) κουτιά με ταινίες και τρεις χιλιάδες (3.000) κασέτες βίντεο, εκτείνεται σε όλη την περίοδο από το 1896 έως και σήμερα. Τα φιλμ που περιλαμβάνει καλύπτουν μια ευρεία γκάμα από ντοκιμαντέρ και επίκαιρα, εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά, μέχρι διαφημιστικό υλικό και τηλεοπτικά προγράμματα. Τα ερασιτεχνικά φιλμ έχουν μια ιδιαιτέρως δυναμική παρουσία, αποτελώντας το 50% της συλλογής, που κατά το μεγαλύτερο μέρος της είναι μοναδική. Η EAFA εξειδικεύεται στη συντήρηση ταινιών μικρού φορμά και αναλαμβάνει εκτυπώσεις για πελάτες από όλο τον κόσμο. Σε παραγωγούς προγραμ- μάτων μπορεί να παράσχει αντίγραφα του υλικού που τους ενδιαφέρει, μόνο από τη στιγμή που δεν υπάρχει καμία δέσμευση με το copyright.
Επικοινωνία:
Cleveland David University of East Anglian
Norwich NR4 7TJ-
Norfolk-United Kingdom
2.3.2. Scottish Screen Archive, Glasgow
Το Scottish Screen Archive εντοπίζει, διατηρεί και καθιστά προσιτή την κινηματογραφημένη ιστορία της Σκοτίας από το 1896 μέχρι σήμερα. Η συλλογή, αποτελούμενη κυρίως από μη μυθοπλαστικές ταινίες, παρουσιάζει τις ζωές συνηθισμένων ανθρώπων, την κουλτούρα και τη χώρα τους. Κατά προσέγγιση περιλαμβάνει είκοσι χιλιάδες (20.000) μπομπίνες με ντοκιμαντέρ, επίκαιρα, διαφημιστικά, μικρού μήκους, ερασιτεχνικές αλλά και επαγγελματικές παραγωγές. Το υλικό είναι κυρίως φιλμ 16mm και 35mm, ενώ υπάρχουν και μικρότερες συλλογές από ταινίες 9,5mm, 8mm καθώς και ταινίες βίντεο. Λεπτομερείς πληροφορίες για τις ταινίες παρέχονται σε μια ψηφιακή βάση δεδομένων. Το Αρχείο επιτρέπει την πρόσβαση στο υλικό του, μέσω αντιγράφων που προορίζονται για μουσεία, για ακαδημαϊκή και ιστορική έρευνα ή για εκπαιδευτική χρήση. Σε ειδικές περιπτώσεις επιτρέπει την πρόσβαση και σε ιδιώτες που εκδηλώνουν ένα – καλή τη πίστει- ιστορικό ή γενεαλογικό ενδιαφέρον. Επίσης διαθέτει υλικό σε παραγωγούς διαφημιστικών και τηλεοπτικών προγραμμάτων, κατόπιν ειδικής συμφωνίας.
Επικοινωνία:
Mc Bain Janet Bowmont Gardens,
1 Glasgow G12 9LR –
United Kingdom
2.3.3. The South East Film & Video Archive (SEFVA)
Το The South East Film & Video Archive (SEFVA) είναι δημόσιο κινηματογραφικό αρχείο της Νοτιοανατολικής Αγγλίας, που επιδιώκει να συγκεντρώσει κάθε άποψη της ζωής, της εργασίας και της δημιουργικότητας που αφορά στη συγκεκριμένη περιοχή. Ειδικότερα, η SEFVA εντοπίζει, συλλέγει, συντηρεί και προωθεί ταινίες σε φιλμ και σε βίντεο καθώς και ψηφιακό υλικό που προέρχονται από τις τέσσερις κομητείες: του Surrey, του Kent, του East Sussex και του West Sussex, καθώς και από την Ενιαία Διοίκηση των Brighton, Hove και Medway.Ιδρύθηκε το 1992 και αποτελεί τμήμα του Πανεπιστημίου του Brighton.
Επικοινωνία:
South East Film and Video Archive
University of Brighton
SEFVA Office Faculty of Arts and Architecture
Grand Parade Brighton
2.4.ΟΛΛΑΝΔΙΑ
2.4.1.Smalfilmmuseum, Hilversum
Το Stichting Smalfilmmuseum ιδρύθηκε το 1985. Συλλέγει οπτικοακουστικό υλικό και τεκμήρια που συνδέονται με τα ερασιτεχνικά φιλμ. Συντηρεί τα φιλμ και παράλληλα διοργανώνει διαλέξεις και προβολές. Επιπλέον καταρτίζει έναν κατάλογο με ταινίες που ανήκουν σε ιδιώτες συλλέκτες και ερασιτέχνες κινηματογραφιστές σε εθνικό επίπεδο. Η συλλογή περιλαμβάνει ερασιτεχνικό υλικό και επιπροσθέτως ταινίες που προορίζονταν για οικιακή χρήση: ντοκιμαντέρ, ταινίες μυθοπλασίας, επίκαιρα, επιστημονικά και εκπαιδευτικά φιλμ. Αυτή τη στιγμή αριθμεί πάνω από τέσσερις χιλιάδες (4000) τίτλους, με μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, και χρονολογικά εκτείνεται από το 1905 έως σήμερα. Η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει βιβλία, περιοδικά, καταλόγους, περιοδικά κινηματογραφικών λεσχών, φωτογραφίες, και εγχειρίδια για την χρήση μηχανών λήψης και προβολής. Τέλος, η αποθήκη του Smalfilmmuseum περιέχει μια συλλογή πλέον των χιλίων τετρακοσίων εβδομήντα πέντε (1475) αντικειμένων. Η πρόσβαση στο οπτικοακουστικό υλικό του επιτρέπεται μόνο για τις ταινίες που έχουν αποκατασταθεί ή έχουν μεταφερθεί σε βίντεο, ενώ ο ειδικός κατάλογος παρουσιάζεται σε μια ψηφιοποιημένη βάση δεδομένων.
Επικοινωνία:
Henk Verheul
PO BOX 1060, F21 1200 BB Hilversum-
The Netherlands
2.5.ΟΥΓΓΑΡΙΑ
2.5.1. OSA –OPEN SOCIETY ARCHIVES
Το Open Society Archives είναι Αρχείο και παράλληλα Κέντρο για έρευνα και εκπαίδευση. Οι συλλογές και οι δραστηριότητές του συνδέονται με την περίοδο που ακολούθησε τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, κυρίως την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, την ιστορία των άλλοτε κομουνιστικών κρατών, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα εγκλήματα πολέμου. Μεταξύ άλλων το αρχείο περιλαμβάνει πεντακόσιες (500) ώρες από ουγγρικές ερασιτεχνικές ταινίες της περιόδου 1925-1985, γυρισμένες κυρίως στην Ουγγαρία, αλλά ορισμένες και στο εξωτερικό. Η πλειονότητα του ερασιτεχνικού υλικού παρέχει μια ιδιαίτερη ματιά στη ζωή των οικογενειών (παιδιά, οικογενειακές διακοπές, ταξίδια), αν και η συλλογή επίσης περιλαμβάνει καταγραφές ιστορικών γεγονότων όπως έγιναν αντιληπτές στα μάτια ιδιωτών. Ιδιαίτερης σημασίας είναι οι καταγραφές της ουγγρικής επανάστασης του 1956. Ενδιαφέρον ακόμη παρουσιάζουν οι διακόσιες πενήντα (250) ώρες ηχογραφημένων συνεντεύξεων με μέλη οικογενειών που είχαν στις τάξεις τους ερασιτέχνες κινηματο- γραφιστές. Αξιοσημείωτο τέλος είναι ότι υπεύθυνος του Open Society Archives είναι ο γνωστός ντοκιμενταρίστας Peter Forgacs. Ο Forgacs είχε συμμετάσχει στο 2ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το 2000, με το ντοκιμαντέρ «Angelo’s film», στο οποίο χρησιμοποίησε ερασιτεχνικά φιλμ ενός Έλληνα εργοστασιάρχη, του Άγγελου Παπαναστασίου.
Επικοινωνία:
Peter Forgacs
1051 Budapest,
Oktober 6.u 12
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Τα κινηματογραφικά αρχεία που ασχολούνται με τον ερασιτεχνικό κινηματογράφο σαφώς δεν εξαντλούνται σε όσα παρουσιάσθηκαν παραπάνω. Επίσης οι δραστηριότητες που αφορούν τον ερασιτεχνικό κινηματογράφο δε σταματούν στη συλλογή και την αρχειοθέτηση ταινιών. Υπάρχει μια ακόμη πλευρά που αφορά τον ερασιτεχνικό κινηματογράφο ως μια ενεργή- εν εξελίξει- διαδικασία, η οποία συνδέεται με διάφορα διεθνή φεστιβάλ. Ενδεικτικά, για όσους πιθανόν ενδιαφέρονται, παραθέτουμε ορισμένες διευθύνσεις που περιμένουν τη συμμετοχή των ερασιτεχνών, αφού πρώτα επιβεβαιωθούν οι όροι των φεστιβάλ σε σχέση με τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει το καθένα από αυτά και τις επιμέρους προϋποθέσεις που μπορεί να θέτει.
1. Canadian International Film/Video Festival
25 Eugenia St. Barrie, Ontario,
L4M 1P6, Canada
T: (705) 737-2729 F: (705) 737-2729
e-mail: ciaff@iname.com
2. Kern Film Festival
T: (661)861-2367
e-mail: kerninfo@co.kern.ca.us
3. Ozone Film Festival
Covington Gardens Partnership,
427 N. Thread, PMB, 111 Covington, LA., 70433
T: (985) 892-1873
e-mail: info@ozonfilmfest.org
4. The H.P. Lovecraft Film festival
2626 NE 31st Avenue Portland, OR 97212 USA
T: 503-282-3155
e-mail: submissions@hplfilmfestival.com
5. Hiroshima International Amateur Film and Video Festival
4-17, Kako-machi, Naka-ku Hiroshima 730-0812, Japan
T: 81-82-245-0245 F: 81-82-245-0246
e-mail: hiroanim@urban.or.jp
6. Amateur Arsfilm Festival Dum Kultury
ARSfilm-Ivo Hanak,
Tovacovsheho 2828,
Kromeriz, 767 01, Czech Republic
T: 42-634-23-827
F: 42-634-921-557
7. International Festival for 9,5mm films
BP 39, Place St., Cecile, Albi, 81000, France
T : 63 54 22 30
8. Golden Knight International Amateur film & video festival
Malta Amateur Cine Circle,
PO BOX 450 Valletta,
CMR01 Marsa, Malta Malta
T: (00356) 222 345
F: (00356) 225 047
e-mail: macc@global.net.mt
9. Festival Pol-8
Miejskie Centrum Kultury, Ul. Lipowa 2 57-320 Polanica Zdroj Poland T/F : (+48-74) 868-10-04 e-mail : mck@polanica.pl
10. International Independent Feature Film Festival “Oskariada”
Marta Siwek
T : +48 505-87-37-57
Marta.siwek@filmforum.pl
Klub Kultury Śródmieście Andersa 35,
tel/fax (22) 831-43-56
oskariada@filmforum.pl
11. International Independent Film Festival « Publicystyka »
Miejski Osrodek Kultury 47-220 Kedzierzyn-Kozle al. Jana Pawla II 27
T : ++48 77 483 -44-51, ++48 77 483 -40-57
F : ++48 77/483-29-25
e-mail : dkchemik@sowatech.com.pl
12. International Film Festival “Off Cinema”
Centrum Kultury “Zamek” 61-809 Poznan, ul. Sw. Marcin 80/82
T: ++4861/6464246, ++48/603/321097
F: ++4861/6465308
e-mail: secretariat@zamek.poznan.pl
13. International Film Festival “One minute cup”
Centrum Kultury “Zamek”
61-809 Poznan, ul. Sw. Marcin 80/82
14. Algarve International Amateur Film Festival
Estrada de Moscavide 41-4 Dto
1800 Lisbon
Portugal
15. The Oslo Amateur Film Festival
c/o Arne Gundersen
Leirsundveien 9
NO-2019 Skedsmokorset Norway
T: +47 97 79 71 04
e-mail: aff@magnet.co
16. Igualada International Amateur Film Festival
P.O. Box 378, Igualada, Barcelona,
08700, Spain
T: 3-804-6907
F: 3-805-5469
e-mail: unescocine@adv.es
17. Guernsey Lily International Amateur Film & Video Festival
La Geniesse, Forest Gurnsey, Channel Islands, GYB 0AQ, United Kingdom
T: 01481-38147
F: 01481-35989
(2003-2004)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Είναι ένα ακόμη κείμενο που είχε γραφτεί προκειμένου να συμπεριληφθεί στη σχεδιαζόμενη το 2003-2004 έκδοση του Media Desk για τον ερασιτεχνικό κινηματογράφο. Τα χρονικά περιθώρια δεν είχαν επιτρέψει τότε μια απευθείας επικοινωνία με τους φορείς που παρουσιάζονται εδώ (τους πιο πολλούς τουλάχιστον) ή δεν είχαν επιτρέψει να περιμένουμε την απάντησή τους, όπου η επικοινωνία αυτή πραγματοποιήθηκε από τη δική μου πλευρά, μέσω μέηλ κλπ. Ο κατάλογος αυτός αποτελεί λοιπόν σχεδόν αποκλειστικά μια καταγραφή του τοπίου "amateur film" όπως παρουσιαζόταν στο διαδίκτυο εκείνη την εποχή. Βλεποντάς τον ξανά είναι προφανές πως αρκετά πράγματα έχουν μεταβληθεί. Για παράδειγμα ο Alain Esmery εδώ και καιρό δεν είναι Πρόεδρος των Inedits καθώς αντικαταστάθηκε από τον Gael Naizet, και το πιο λυπηρό, ο επιμελητής του Smallfilmmuseum, ο Henk Verheul, δε βρίσκεται πλέον στη ζωή, ενώ και ο φορέας τον οποίο είχε ιδρύσει και εκπροσωπούσε πληροφορήθηκα πως έχει απορροφηθεί, με μάλλον αβέβαια αποτελέσματα, από την Ολλανδική Ταινιοθήκη. Ας πούμε λοιπόν πως αυτή η δουλειά αποτελεί μια χρήσιμη αφετηρία για περαιτέρω έρευνα, για όποιον θα επιθυμούσε να πραγματοποιήσει κάτι τέτοιο, και πως είναι η αποτύπωση κάποιας ευτυχισμένης στιγμής των ερασιτεχνιών αρχείων και φορέων, κάτι δηλαδή σαν οικογενειακό φιλμάκι μιας γιορτής που επιμένουμε να θυμόμαστε. Με αυτό το σκεπτικό άλλωστε ανασύρθηκε από το συρτάρι στο οποίο βρισκόταν ξεχασμένη, και παρουσιάζεται εδώ, το 2012.